De routekaart voor praktijkleren
De komende jaren is het tekort aan zorgpersoneel een belangrijk aandachtspunt voor alle Zorginstellingen. Het opleiden van zorgpersoneel heeft daarom hoge prioriteit. Het verdient alle aandacht om de instroommogelijkheden en opleidingsroutes van studenten aantrekkelijk te maken en zo soepel mogelijk te laten verlopen. Zowel op hun werkplek bij een van de VVT-organisaties als bij het opleidingscentrum waar zij hun opleiding volgen.
Verpleeghuizen, verzorgingshuizen, thuiszorgorganisaties en ROC’s in de regio Noord-Holland-Noord en Zaanstreek-Waterland hebben daarom de handen in elkaar geslagen en een partnerschap gevormd. Het doel: het onderwijs en de zorg haarfijn op elkaar laten aansluiten door middel van innoveren van de opleidingsroutes en invoeren van praktijkleren.
Uitgangspunten die praktijkleren voor ons kenmerkend maken:
- Altijd vanuit de praktijk starten en de ervaring die daar wordt opgedaan.
- Het leren meer laten zijn dan alleen participeren, het on the job en off the job opleiden waarbij het geleerde een goede aansluiting krijgt on the job.
- Er bestaan verschillende vormen van werkplekleren, waarbij de aandacht is voor de overdracht van het geleerde naar de daadwerkelijke werksituatie.
- Het neemt niet de werkvorm zelf als uitgangspunt, maar hetgeen de student vanuit de werksituatie kan/nodig heeft om te leren bepaalt de vorm.
- De ervaring van de student wordt als uitgangspunt genomen en daaraan worden kennis en vaardigheden gekoppeld. Die ervaring wordt zoveel mogelijk gedeeld door de werkbegeleiders, praktijkopleiders en docenten.
Het partnerschap “Leren op de werkvloer”
Besturen en directies van 15 VVT organisaties en drie regionale opleidingscentra (ROC’s) in de regio Noord-Holland-Noord en Zaanstreek-Waterland zijn halverwege 2020 met elkaar om tafel gaan zitten en hebben een taskforce opgericht om vorm te geven aan het partnerschap. Het resultaat van deze taskforce: het vaststellen van een actieprogramma dat is gekoppeld aan het doorontwikkelen van het reeds lopende programma Leren is Werken, Werken is Leren (LWWL) en de realisatie van 27 samenwerkingsinitiatieven.
Het optimale leerklimaat
De gezamenlijke ambitie is om praktijkleren structureel te verankeren in de ROC-opleidingen. Om dit te verwezenlijken, kijken we twee kanten op. Ten eerste, de inhoud van de ROC-opleidingen. Die bouwen we modulair op en is zoveel mogelijk gericht op praktijkleren. We besteden echter ook ruimschoots aandacht aan de ‘andere kant’: de zorginstelling waar studenten belanden tijdens het praktijkleren. We zorgen ervoor dat daar een klimaat ontstaat waarin studenten gestimuleerd worden om zoveel mogelijk te leren op de werkvloer en de aangereikte kennis en vaardigheden direct kunnen toepassen in de praktijk.
Leren leren
Het creëren van een optimaal leerklimaat vereist extra inspanningen en vaardigheden van praktijkopleiders en werkbegeleiders. Zij gaan tenslotte de nieuwe generatie zorgmedewerkers in staat stellen om zoveel mogelijk theorie toe te passen in de praktijk . Met gerichte programma’s ondersteunen wij de docenten, werkbegeleiders, praktijkopleiders en managers hierin. Dat doen we ook door middel van het met partners ontwikkelen en toepassen van innovatieve zorgtechnologie zoals robotica, e-health en domotica.
Enthousiasmeren
Het ultieme doel is alle betrokkenen bij de opleidingstrajecten en de studenten volop te enthousiasmeren op het opleidingscentrum en op de (toekomstige) werkplek. Opgeleid worden in een omgeving waarin iedereen zich bewust is van het belang van een leven lang leren en waarin de theorie direct kan worden uitgewerkt in de praktijk heeft succes. Dat hebben we geleerd van de proeftuinen en fieldlabs. Het bijkomende voordeel: minder uitval van studenten in de zorg. In 2021 en 2022 worden de eerste actiepunten afgevinkt.
