Initiatief senior werkbegeleiders:
Win-win voor leerling en oudere zorgmedewerker

Oudere medewerkers zijn door hun jarenlange kennis en ervaring erg waardevol voor de organisatie. Zorgcentrum Mennistenerf in Zaandam wil graag dat zij die overdragen op de nieuwe generatie. Daarom kiest de organisatie ervoor om deze oudere professionals voor een deel in te zetten als senior werkbegeleiders van leer-/werkstudenten (BBL’ers). 

De insteek is om oudere medewerkers wat te ontlasten; van hun normale werkweek besteden zij een vast aantal uren aan begeleiding. Voor leerlingen is het voordeel dat zij een ervaren collega hebben die op gezette tijden meeloopt tijdens het werk, helpt bij schoolopdrachten en beschikbaar is voor vragen. Zo werkt het initiatief dus twee kanten op; win-win.

Praktijkopleider en verpleegkundige Gerda Hendriks heeft het initiatief in oktober 2019 opgezet, samen met haar collega’s Marianne van Reeden en Petra Küller. “De eerste uitdaging was om afspraken te maken over het aantal uur begeleiding. In goed overleg met de teamleider Planning zijn we uitgekomen op 18 uur; 12 uur intramuraal en 6 uur extramuraal. In die uren vinden ook de examens, beoordelingen en voortgangsgesprekken plaats.”  

Verrast
Toen ontstond natuurlijk de vraag; wat doe je met alle zorguren die nu open blijven staan? Gerda: “We hebben die uren samengepakt en hiervoor uit het beschikbare LWWL-budget een extra collega aangenomen. Belangrijk leerpunt is wel dat we de teamleider hier veel eerder bij hadden moeten betrekken. Die was nu min of meer verrast dat zij een vacature moest plaatsen.” Het vinden van seniors vormde gelukkig geen enkel probleem. De collega’s van wie Gerda dacht dat ze enthousiast zouden zijn, waren dit ook. Om examens te kunnen beoordelen volgens de bijbehorende criteria volgden zij de trainingen ‘Werkbegeleiding geven’ en Prove2move. 

Nog betere collega’s
De ervaringen van Gerda met de senior werkbegeleiders zijn enkel positief: “Ik vind het een enorm voordeel dat de leerlingen nu veel meer worden gezien. Letterlijk en figuurlijk. BBL-leerlingen zijn meestal medewerkers die hier al jaren werken als Helpende of VIG-er. Hierdoor zijn ze toch een beetje ‘gehospitaliseerd’. Nu loopt er een senior werkbegeleider mee, die hun handelingen op de voet volgt en tips geeft. Iets wat ingesleten is, of verkeerd aangeleerd kun je dus direct verbeteren. Belangrijk is bijvoorbeeld, dat begeleiders leerlingen erop blijven wijzen dat de bewoner zich niet hoeft te schikken naar het schema van de medewerker. Het is omgekeerd; als leerling richt je je op de behoeften van de bewoner. Dus neem de tijd en schenk hem of haar aandacht. Tegelijk leert de senior werkbegeleider van de BBL-leerling door te praten over de lesstof. Daar heb je als organisatie ontzettend veel aan, want zo worden beiden een nog betere collega. 

Echt leerling zijn
Maar niet alleen op de werkvloer, ook bij schoolopdrachten bieden senior werkbegeleiders overduidelijk meerwaarde. Volgens Gerda zijn er leerlingen bij die wat onzeker zijn. “Dan moeten ze bijvoorbeeld een zorg-leefplan maken, maar hoe pak je zoiets aan? Een senior begeleider heeft de tijd om naast je te komen zitten, mee te denken en te overleggen. De BBL’ers zijn natuurlijk ook al collega’s, maar tijdens begeleidingsuren mogen ze echt leerling zijn.”

Zieke collega
Wat afgelopen jaar nog wel eens mis ging, is dat de seniors toch nog werden ingeroosterd  om in te vallen voor een zieke collega. Tijdens hun begeleidingsuren. “En dat is natuurlijk niet de bedoeling,” geeft Gerda aan. Daarmee maak je aanspraak op hun collegialiteit, en voelen zij zich ‘verplicht’ om te helpen. Wat natuurlijk uiteindelijk ten koste gaat van de leerlingen. En van de seniors zelf, want die voelen zich er ook niet prettig bij. Nu we erover hebben gesproken met de teamleiders, gebeurt het bijna niet meer.” 

Kwaliteit
Om het initiatief verder te verbeteren en te implementeren, zou Gerda dolgraag zien dat het een vervolg krijgt. “We willen kwaliteit op de werkvloer en goede zorg voor onze bewoners. Dankzij de extra aandacht en begeleiding kunnen we leerlingen veel beter inwerken. Voor de seniors geldt dat ze zwaardere taken uit handen kunnen geven. Waardoor zij hun werk met plezier kunnen blijven doen. Gezien de tekorten die we hebben in de zorg, is dat een heel goed streven.”